ผลงานทางวิชาการการศึกษา เรื่องที่ 616 วันอังคารที่ 21 กุมภาพันธ์ 2566
จำนวนผู้เข้าชมทั้งหมด 2725 ท่าน
ผู้ชมขณะนี้ 1
ท่าน
คลิกอ่านผลงานอื่น ๆ
รายงานผลงานการปฏิบัติที่เป็นเลิศ Best Practice ด้านทักษะอาชีพ บายศรีสู่ขวัญ
โรงเรียนชุมแสงสงคราม อุดรคณารักษ์อุปถัมภ์ ได้จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนเสริมการเรียนรู้ให้กับนักเรียนในคาบกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในทุกวันพุธ และสำหรับนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ ได้สอนการทำบายศรี เป็นภูมิปัญญาไทยมาแต่โบราณ
พิธีบายศรีสู่ขวัญ บางครั้งก็เรียกว่า พิธีบายศรี, พิธีสู่ขวัญ, พิธีทำขวัญ, พิธีรับขวัญ เป็นประเพณีอย่างหนึ่งของคนไทย และคนลาว ด้วยความเชื่อที่ว่า ทุกคนเกิดมาพร้อมกับสิ่งนามธรรมอย่างหนึ่งที่เรียกกันว่า ขวัญ ซึ่งมีหน้าที่รักษาประคับประคองชีวิตและติดตามเจ้าของไปทุกหนแห่ง การทำพิธีสู่ขวัญจึงเป็นการเชิญขวัญที่หนีหายไปให้เข้ามาอยู่กับตัว และเชื่อว่าเป็นการส่งเสริมพลังใจให้เข้มแข็ง มีสติและไม่ประมาท ประเพณีบายศรีสู่ขวัญใช้เครื่องเชิญขวัญที่เรียกว่า บายศรี ทำด้วยใบตอง รูปคล้ายกระทง เป็นชั้น ๆ มีขนาดใหญ่เล็กสอบขึ้นไปตามลำดับ เป็น ๓ ชั้น ๕ ชั้น ๗ ชั้น หรือ ๙ ชั้น มีเสาปักตรงกลางเป็นแกน มีเครื่องสังเวยวางอยู่ในบายศรี และมีไข่ขวัญ (ไข่ต้ม) เสียบอยู่บนยอดบายศรี มีหลายประเภท เช่น บายศรีตอง บายศรีปากชาม บายศรีใหญ่ (ภาษาเขมร บาย = ข้าว + ศรี = สิริ หมายความว่า ข้าวอันเป็นสิริหรือข้าวขวัญ) มีการพันสายสิญจน์ไว้โดยรอบเพื่อใช้ผูกข้อมือผู้รับขวัญ ผู้นำทำพิธีเรียกว่า หมอขวัญ
บายศรีนั้นมีข้อสันนิษฐานว่าได้ประดิษฐ์ขึ้นมาจากคติความเชื่อของพราหมณ์พิจารณาจากการนำใบตองมาประดิษฐ์บายศรี เนื่องด้วยใบตองนั้นเป็นของสะอาดบริสุทธิ์ไม่มีมลทินของอาหารเก่าให้แปดเปื้อน และอีกประการหนึ่งก็คือ รูปร่างลักษณะของบายศรีที่ได้จำลองเขาพระสุเมรุซึ่งเป็นที่สถิตของพระอิศวร ตลอดจนเครื่องสังเวยก็มีความเชื่อมาจากคติพราหมณ์เช่น ไข่ แตงกวา มะพร้าว รวมถึงพิธีการ เช่น การเวียนเทียน การเจิม และพิธีการต่างๆ เหล่านี้พราหมณ์เป็นผู้ประกอบพิธีทั้งสิ้น (ที่มา: https://th.wikipedia.org/wiki)
เพื่อเป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญาท้องถิ่นไว้ ทางโรงเรียนจึงได้เปิดสอนการประดิษฐ์บายศรีให้กับนักเรียน เพื่อเสริมสร้างศักยภาพของนักเรียน การทำพานบายศรีนักเรียนได้ตระหนักถึงความสำคัญ และปลูกฝังคุณค่าของภูมิปัญญาไทย ความนิยมไทย และอนุรักษ์วัฒนธรรมไทย ตลอดจนคุณค่าของความเป็นไทย จากการเรียนรู้ นักเรียนสามารถปฏิบัติบายศรีสู่ขวัญได้ตามรูปแบบได้ถูกต้อง สวยงาม จนเป็นที่ยอมรับของชุมชน และสถานศึกษา
ผลงานโดย :
ดร.ลภัสรดา จูเมฆา ชุมแสงสงคราม
|